Sztućce srebrne, platerowane i oksydowane. Jak ich używać i o nie dbać?

Na twoich sztućcach pojawiają się plamki rdzy? Nie możesz ich myć w zmywarce? Sprawdź, z jakiego materiału są wykonane. Od tego czy te są platerowane, ze stali nierdzewnej czy ze srebra zależy ich trwałość i użytkowanie. Podpowiadamy jak korzystać z zastawy wykonanej w różny sposób, aby służyła przez wiele lat.

Srebra stołowe jak nobilitacja

Dawniej wyroby ze srebra posiadały jedynie najbogatsze warstwy burżuazji i arystokracji. Dodawały one splendoru domowi i nobilitowały właścicieli. Srebra stołowe cieszyły się największym uznaniem z uwagi na walory użytkowe i estetyczne ponieważ nie zmieniały smaku spożywanych potraw. Były bardziej higieniczne i zdrowe niż np. sztućce cynowe. Ich klasa i przeznaczenie nie uległy zmianie do dziś. Wyroby podaje się podczas najbardziej wyjątkowych okoliczności, nakrywa się nimi stoły dla wytwornych gości. Aby jednak należycie służyły przez lata, należy o nie odpowiednio zadbać. - Niekorzystnie wpływa na nie wilgoć, światło, dym tytoniowy, a nawet powietrze. W wyniku kontaktu z siarką i jej związkami, zawartymi w niektórych potrawach i gotowych produktach, np. rybach morskich, jajkach czy majonezie, sztućce pokrywają się siarczkiem, który jest przyczyną śniedzenia srebrzystej powierzchni. Nie jest to w żaden sposób szkodliwe dla zdrowia, ale może wyglądać mało estetycznie – wyjaśnia Małgorzata Otte z Warszawskiej Fabryki Platerów Hefra. – Wszelkie zabrudzenia usuniemy używając miękkich szmatek impregnowanych środkami czyszczącymi i specjalnych past oraz płynów do czyszczenia sreber, dostępnych w punktach sprzedaży wyrobów Hefra, a także w sklepach z artykułami chemii gospodarczej – dodaje Małgorzata Otte.

Warto dodać, że srebrne sztućce powinny być przechowywane w szczelnie zamkniętych pojemnikach wyściełanych np. suknem. Należy myć je ręcznie i pojedynczo tuż po skończeniu jedzenia, następnie przecierać do sucha i polerować.  

Sztućce platerowane

Wyroby platerowane, czyli pokryte warstwą szlachetnego metalu, jak np. srebro i złoto, są również bardzo trwałe. Dlatego wynalezienie techniki platerowania było rewolucyjnym wydarzeniem w historii złotnictwa. Dzięki temu produkcja sztućców imitujących srebrne spotkała się z ogromnym zainteresowaniem. W konsekwencji to co do XVIII w. było dostępne jedynie dla najbardziej zamożnych, było w zasięgu ręki klasy średniej. Celem samego platerowania jest zwiększenie wartości przedmiotu i jakości, dzięki niemu sztućce są np. odporne na korodowanie. Podobnie jak przedmioty ze srebra, wyroby platerowane również ozdabia się grawerunkami i herbami. Istotne jest to, że wymagają one podobnej troski i odpowiednich zabiegów konserwacyjnych jak te ze srebra. Należy je skrupulatnie przechowywać, a podczas mycia uważać, żeby ich nie porysować. Nie poleca się myć ich w zmywarce.

Oksydowanie to ozdabianie

Oksydowanie, czyli czernienie stali, które osiąga się w procesie produkcji, skutecznie zabezpiecza przed korozją i jednocześnie nadaje powierzchni ozdobną formę. - W Warszawskiej Fabryce Platerów Hefra oksydowane są jedynie sztućce i galanteria stołowa wykonana w całości ze srebra bądź posrebrzane. Celowo postarzone produkty są nieco zmatowione i ciemniejsze w zagłębieniach. Pamiętajmy, aby do usuwania plam z wyrobów oksydowanych nie używać wody z solą kuchenną lub solą. Po zanurzeniu w takim roztworze warstwa oksydowana ulega częściowemu usunięciu – mówi Małgorzata Otte.

Stal szlachetna najpowszechniejsza

Sztućce wykonane ze stali szlachetnej, czyli nierdzewnej to aktualnie najpopularniejsze sztućce na rynku. Wykonane są z połączenia stopu żelaza, węgla i chromu, z dodatkiem niklu. Są jednak mniej odporne i wytrzymałe od tych wykonanych ze srebra i posrebrzanych, dlatego służą relatywnie krócej. Najlepiej sprawdzają się w codziennym użytkowaniu domowym. Nie przystoi jednak podawać ich podczas tzw. spotkań na szczycie, kiedy podejmowani są znamienici goście i przedstawiciele elity. Sztućce ze stali szlachetnej można bez obaw myć w zmywarce. Ale używanie proszków, bądź silnych detergentów często powoduje różnego rodzaju zarysowania, co w konsekwencji może powodować utratę blasku.