Jak starać się o alimenty?

Poradopedia.pl  |   |  + 0  |  Ocena: (głosy: 0)

Obowiązek łożenia na dzieci dotyczy obojga rodziców, niestety ci nie zawsze się z niego wywiązują. Jeśli jedno z nich, bez względu na to czy pozostaje w związku małżeńskim czy też decyduje się na rozstanie, zaniedbuje ten obowiązek, drugie może złożyć do sądu pozew o alimenty.

Obowiązek alimentacyjny

Obowiązek alimentacyjny rodzica względem dziecka powstaje z chwilą narodzin dziecka a wygasa w momencie jego usamodzielnienia się. Jeśli dziecko kontynuuje naukę, mimo uzyskania pełnoletności, lub też nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać (np.: z powodu bezrobocia, kalectwa bądź choroby psychicznej), wówczas obowiązek alimentacyjny trwa nadal.

Obowiązek alimentacyjny może również wystąpić pomiędzy:

  • małżonkami, byłymi małżonkami,
  • rodzeństwem.

Może także dotyczyć innych krewnych wstępnych (dziadków) i zstępnych (dzieci wobec rodziców, wnuków wobec dziadków). Podstawą zobowiązania w tych przypadkach jest niedostatek polegający na niemożności samodzielnego zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb przez osobę uprawnioną do alimentów.

Uprawnieni do złożenia pozwu

Jeśli rodzice dziecka żyją w rozłączeniu, każde z nich (ten u którego dziecko stale przebywa) ma prawo wystąpić do sądu z pozwem o alimenty na rzecz dziecka.

W przypadku ustania małżeństwa wskutek orzeczenia rozwodu, sąd w wyroku rozwodowym określa wysokość kosztów, jakie każde z rodziców jest zobowiązane ponosić na utrzymanie dziecka. Alimenty są wówczas płatne do rąk tego rodzica u którego dziecko stale przebywa, w terminach miesięcznych wskazanych w orzeczeniu sądu.

Jeżeli rodzice dziecka są w separacji (faktycznej) lub też dziecko pochodzi ze związku pozamałżeńskiego i rodzice żyją osobno, rodzic u którego dziecko stale przebywa może zażądać sądowego zobowiązania drugiego rodzica do ponoszenia kosztów utrzymania dziecka - oczywiście jeśli nie czyni tego dobrowolnie. W związku pozamałżeńskim obowiązek alimentacyjny istnieje od chwili narodzin dziecka a nie od momentu uznania czy też sądowego ustalenia ojcostwa.

Wysokość alimentów

W trakcie trwania postępowania, sąd ustala wysokość alimentów w sposób zindywidualizowany, biorąc pod uwagę potrzeby osoby uprawnionej do alimentów a także możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej do ich płacenia.

Na wysokość alimentów dla dziecka wpływ mają następujące okoliczności:

  • usprawiedliwione potrzeby dziecka,
  • możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica,
  • zakres świadczonych wobec dziecka, przez rodzica zobowiązanego do alimentów, osobistych starań o jego utrzymanie i wychowanie.

Usprawiedliwione potrzeby dziecka to takie, które zapewniają mu normalne warunki życia i rozwoju. Należy do nich m.in.: zapewnienie warunków mieszkaniowych, wyżywienia, pomocy naukowych, itp. W przypadku chorego dziecka będzie to również konieczność zakupu leków czy ponoszenie kosztów leczenia. Rodzic który ubiega się o nałożenie na drugiego obowiązku partycypowania w tych kosztach, powinien na jego żądanie lub na żądanie sądu przedstawić dowody potwierdzające wysokość ponoszonych kosztów, np.: rachunki czy paragony.

Mówiąc o możliwościach zarobkowych osoby zobowiązanej do płacenia alimentów, sąd bierze pod uwagę nie tylko faktycznie osiągane dochody, ale też zarobki i profity które ta osoba mogłaby osiągnąć przy wykorzystaniu posiadanych sił i kwalifikacji - nie uzyskuje ich jednak z przyczyn niezasługujących na uwzględnienie.

Osobiste starania o utrzymanie dziecka polegają na czynnym udziale rodzica w jego wychowaniu, które nie sprowadza się jedynie do sfery materialnej. Na pewno inaczej będzie kształtował się obowiązek alimentacyjny rodzica, który jest zaangażowany w wychowywanie dziecka a inaczej takiego, dla którego kontakt z własnym dzieckiem jest sporadycznym albo też wymuszonym wydarzeniem. Zwykle brak zainteresowania dzieckiem i nie utrzymywanie z nim kontaktów skutkuje wyższą kwotą alimentów - cały ciężar wychowywania dziecka spoczywa bowiem na drugim rodzicu. Sąd nie jest związany żądaniem pozwu i w zależności od zaistniałych okoliczności może orzec alimenty nawet w kwocie wyższej niż żądana w pozwie.

Złożenie pozwu do sądu

Najczęstszym sposobem wyegzekwowania od drugiego rodzica alimentów na dziecko jest postępowanie sądowe. Pozew składa się w Wydziale Rodzinnym i Nieletnich Sądu Rodzinnego, właściwego dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów lub właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego - decyduje o tym powód czyli uprawniony do alimentów lub jego przedstawiciel ustawowy. Osoba składająca pozew o alimenty jest zwolniona z kosztów sądowych.

Jeśli uprawniony dochodzi alimentów dla dwojga lub więcej dzieci, musi dla każdego z nich podać wysokość dochodzonej kwoty i uzasadnić żądanie czyli skonkretyzować potrzeby dziecka oraz wskazać możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentów (poprzez podanie zawodu i kwalifikacji, sytuacji materialnej a także trybu życia).

Do pozwu o alimenty należy dołączyć odpowiednie załączniki:

  • odpisy pozwu dla każdej ze stron biorącej udział w sprawie,
  • odpisy aktów stanu cywilnego,
  • odpisy poprzedniego wyroku, umowy alimentacyjnej lub ugody sądowej ustalającej alimenty,
  • zaświadczenia dotyczące kosztów utrzymania i wychowania uprawnionego do alimentów, np.: o wysokości opłat związanych z edukacją dzieci, o ponoszonych kosztach leczenia, o wysokości opłat za mieszkanie, itp.,
  • zaświadczenia dotyczące stanu zdrowia dziecka, jeśli ma on wpływ na zakres kosztów utrzymania,
  • zaświadczenia dotyczące wysokości zarobków (zadłużeń) rodzica, członków rodziny z którymi powód pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym.

Pozew z załącznikami składa się w biurze podawczym sądu, ale można go także przesłać pocztą (najlepiej listem poleconym). Sąd zawiadamia strony o terminie i miejscu rozprawy, doręcza pozwanemu odpis pozwu i zobowiązuje go do złożenia zaświadczenia o wysokości dochodów. Pozwany może złożyć odpowiedź na pozew, przedstawić dowody z zeznań wskazanych świadków, na potwierdzenie swoich wywodów. Odpis tego pisma sąd doręcza osobie występującej z pozwem o alimenty.

Orzeczenie alimentów

Po przeprowadzeniu rozprawy (przesłuchaniu stron i zgłoszonych świadków) sąd wydaje orzeczenie w sprawie alimentów.

W toku postępowania sąd może dopuścić dowody w postaci:

  • prywatnych (np.: listów) lub urzędowych dokumentów, ważnych dla sprawy;
  • akt poprzedniej sprawy o alimenty lub rozwód, z której wynikają istotne okoliczności (np.: podział majątku).

Sąd nadaje wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności, tzn. że od razu od jego wydania podlega on wykonaniu. Wykonalność dotyczy rat płatnych po dniu wniesienia pozwu, a jeśli chodzi o raty płatne przed dniem wniesienia pozwu - za okres nie dłuższy niż 3 miesiące. W pozwie może być zamieszczony wniosek o zabezpieczenie powództwa, poprzez wydanie przez sąd zarządzenia tymczasowego. Na jego mocy pozwany może być w toku procesu zobowiązany do płacenia na rzecz powoda, w powtarzających się terminach pewnej sumy pieniężnej.

Egzekucja komornicza

Jeśli zobowiązany do płacenia alimentów (dłużnik), mimo wydanego orzeczenia sądu uchyla się od tego obowiązku, uprawniony (wierzyciel) może wystąpić do komornika z wnioskiem o wszczęcie egzekucji. Wierzyciel wybiera komornika i wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji, składa pisemne oświadczenie że korzysta z prawa wyboru komornika.

We wniosku należy wskazać dłużnika i jego adres zamieszkania a także wysokość świadczenia podlegającego egzekucji (wysokość zaległych alimentów z ustawowymi odsetkami). Wierzyciel nie musi podawać we wniosku sposobu egzekucji ani też majątku dłużnika, ponieważ komornik z urzędu przeprowadza dochodzenie w tym celu. Do wniosku natomiast trzeba dołączyć oryginał orzeczenia sądu stwierdzającego obowiązek alimentacyjny dłużnika, przy czym orzeczenie to musi być opatrzone klauzulą wykonalności (pieczątką przybitą w sądzie na odpisie orzeczenia lub osobnym dokumencie), która stwierdza że orzeczenie jest prawomocne i nie ma już od niego środka odwoławczego.

Jeśli zobowiązany do płacenia alimentów nie wywiązuje się z tego obowiązku a egzekucja komornicza nie przynosi rezultatów, to zgodnie z Kodeksem rodzinnym można wystąpić o alimenty na dziecko względem najbliższej rodziny dłużnika (jego rodziców, rodzeństwa lub dorosłych dzieci).

Podstawa prawna

  1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964 r., Nr 9, poz. 59, z późn. zm.).
  2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r., Nr 43, poz. 296, z późn. zm.).

Oceń poradę: Przydatna Nie polecam

Komentarze

Zostaw komentarz: