Bielactwo - objawy, rodzaje i leczenie

Bielactwo (albinizm) to niegroźna, ale będąca powodem dużego stresu przypadłość, polegająca na depigmentacji płatów skóry. Dokładne przyczyny tej choroby nie są do końca znane - może być efektem zespołu czynników genetycznych, środowiskowych albo reakcji autoimmunologicznej. O rodzajach, objawach i sposobach leczenia bielactwa piszemy poniżej.

Rodzaje bielactwa

Bielactwo wrodzone

Bielactwo wrodzone całkowite - zajmuje całą powierzchnię ciała. Organizm nie wytwarza melanin (pigmentów) w komórkach barwnikowych. Skóra i włosy są bardzo jasne, a oczy sprawiają wrażenie czerwonych. Mogą też wystąpić objawy towarzyszące, jak np.: oczopląs, światłowstręt czy zaburzenia psychiczne. W odmianie bielactwa o dominującym sposobie dziedziczenia, noszącym nazwę zespołu Tietza - występuje głuchoniemota, ale nie ma zmian ocznych.

Bielactwo wrodzone częściowe - występuje w postaci odbarwień w obrębie skóry - najczęściej na linii środkowej czoła, przy czym odbarwienie może dotyczyć także włosów, brwi i rzęs. Zmiany nie pojawiają się na skórze dłoni i stóp. W odróżnieniu od bielactwa całkowitego, w okolicach skóry pozbawionej barwnika nie stwierdza się obecności melanocytów, bądź mają one jakieś nieprawidłowości w budowie morfologicznej. Jednym z zespołów dziedziczenia choroby jest zespół Mendego - plamom bielaczy towarzyszy głuchoniemota.

Bielactwo nabyte

Wywołane jest rozpadem komórek barwnikowych. Na skórze powstają białe, odbarwione plamy o nieregularnym obrysie i konturze - najczęściej umiejscawiają się na twarzy, szyi, grzbietach rąk i narządach płciowych. Odbarwienia mogą pojawić się również: na włosach i błonach śluzowych; w uchu wewnętrznym, oku, a nawet ośrodkowym układzie nerwowym - wszędzie tam, gdzie melanina występuje w warunkach normalnych.

Leczenie bielactwa

Bielactwo powoduje ogromny dyskomfort - wyobcowanie i odmienność to uczucia wymieniane przez pacjentów na pierwszym miejscu podczas badań. Najważniejsza jest walka z problemami natury psychicznej, bo to pozwala funkcjonować normalnie w społeczeństwie.

Leczenie objawów bielactwa jest trudne, a w przypadku odmiany wrodzonej praktycznie niemożliwe. Stosuje się następujące terapie:

1. Fotochemioterapia - zabieg polega na naświetlaniu skóry promieniowanie UV o odpowiedniej długości fal, po doustnym przyjęciu leku dodatkowo uwrażliwiającego skórę. Leczenie trwa wiele miesięcy - często uzyskuje się tylko częściową repigmentację, co nie zawsze jest satysfakcjonujące.
2. Wyciąg z dziurawca - leczenie prowadzone jest pod kontrolą lekarza. W przypadku dzieci zaleca się stosowanie doustne i/lub zewnętrzne z ewentualnym naświetlaniem skóry. Ziele dziurawca zawiera substancje czynne o różnych właściwościach farmakologicznych.
3. Autoprzeszczepy naskórkowe - zabieg polega na przeszczepianiu płatków naskórkowych pacjenta z okolic skóry zdrowej na plamy bielacze. Metoda ta nie jest w 100% skuteczna, ale w niektórych przypadkach następuje repigmentacja.
4. Całkowite pozbawienie pacjenta barwnika skóry - z wykorzystaniem środków farmakologicznych.
5. Maskowanie plam odpowiednimi kosmetykami (np.: firmy Makryon z serii Dermacolor Camuflage System) - tylko w przypadku drobnych odbarwień.   

Warto wiedzieć, że:

• bielactwo wrodzone jest nieuleczalne, pojawia się w momencie urodzenia i trwa przez całe życie;
• w przypadku bielactwa wrodzonego całkowitego należy unikać przebywania na słońcu;
• w przypadku bielactwa wrodzonego częściowego należy chronić przed słońcem ogniska pozbawione barwnika;
• pacjent cierpiący na bielactwo nabyte powinien unikać stresu i uszkodzeń skóry.