Nadczynność tarczycy - najczęstsze objawy i leczenie

Tarczyca wydziela hormony działające na wszystkie tkanki, które biorą udział w wielu procesach życiowych. Niezwykle istotnym składnikiem tych hormonów jest jod - zarówno jego nadmiar, jak i niedobór prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu tarczycy. Choroba występuje w każdym wieku - częściej u kobiet.

Najczęstsze objawy:

• ogólne: zmęczenie, nietolerancja ciepła, spadek wagi mimo prawidłowego apetytu;
• skórne: wzmożona potliwość, rozdwajanie się paznokci, obrzęki;
• ze strony układu nerwowego: niepokój, nadpobudliwość, drżenie rąk, zaburzenia świadomości;
• ze strony układu oddechowego: duszność;
• ze strony układu pokarmowego: zwiększony apetyt, biegunka, nudności i wymioty, bóle brzucha, choroby dróg żółciowych, trzustki;
• ze strony układu sercowo-naczyniowego: zaburzenia rytmu serca, migotanie przedsionków, niewydolność serca, szmer skurczowy nad zastawkami serca, skłonność do powikłań zatorowych;
• ze strony układu rozrodczego: zaburzenia miesiączkowania, niepłodność, poronienia, impotencja;
• ze strony układu narządów ruchu: osłabienie mięśni, utrata masy kostnej (osteopenia lub osteoporoza).

Rozpoznanie

Decydujące znaczenie mają badania hormonalne i stężenie wolnych hormonów tarczycy. Ponieważ w przebiegu nadczynności może wystąpić niedokrwistość, lekarz zleca też wykonanie morfologii i dodatkowo - prób wątrobowych, fosfotazy zasadowej i wapnia w surowicy. Jeśli jest to konieczne, wykonuje się również badania obrazowe. Uzyskane wyniki pozwalają rozpocząć skuteczne leczenie.

Leczenie

W terapii nadczynności tarczycy stosuje się:

1. Leczenie farmakologiczne - czasem wystarczą klasyczne leki do ujarzmienia choroby. Poprzez zastosowanie beta-blokerów (propranolol), możliwe jest złagodzenie takich objawów jak: niepokój, kołatanie serca czy drżenie rąk.
2. Leczenie jodem promieniotwórczym - brzmi groźnie, ale nie należy się go bać. Jod promieniotwórczy emituje promieniowanie, które uszkadza komórki tarczycy i wyłącza ich nadmierną aktywność. Działa jedynie na tarczycę, nie powodując uszkodzeń innych narządów. Po terapii należy stosować skuteczną antykoncepcję przez ok. 6-12 miesięcy - dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
3. Leczenie chirurgiczne - tak radykalne rozwiązanie stosowane jest w sytuacji podejrzenia złośliwego nowotworu zlokalizowanego w tarczycy. Operację można wykorzystać również jako alternatywę dla terapii jodem promieniotwórczym, ale tylko w ściśle określonych przypadkach.

Dwie ostatnie metody leczenia nadczynności tarczycy określane są mianem radykalnych. Wybór odpowiedniej terapii zależy od przyczyny choroby, jak i od decyzji samego pacjenta.