Czym jest dywidenda i jakie są zasady jej wypłaty?

Dywidenda (łac. dividendum) to część zysku netto spółki kapitałowej, przeznaczona dla jedynego wspólnika lub akcjonariusza albo do podziału między nimi. Obok zysku z tytułu zwiększającej się ceny akcji, dywidenda stanowi dodatkowy zarobek inwestora giełdowego - jest to najważniejsze prawo akcjonariusza danej spółki.

Kodeks Spółek Handlowych (KSH) określa status oraz reguły funkcjonowania wszystkich spółek osobowych oraz handlowych funkcjonujących w ramach rodzimego prawa - dokument ten reguluje podstawowe procedury w zakresie ustalania oraz wypłaty dywidendy.

Trzeba pamiętać, że samo pojęcie "dywidenda" jest zarezerwowane tylko dla podmiotów gospodarczych o charakterze kapitałowym, czyli spółek akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Wysokość dywidendy wyliczana jest na podstawie rocznego wyniku finansowego spółki. O jej wysokości i terminie wypłaty decyduje walne zgromadzenie - w przypadku spółki akcyjnej oraz zgromadzenie wspólników - w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Wypłata dywidendy w spółkach kapitałowych jest możliwa po spełnieniu następujących warunków:

• zakończenie roku obrotowego;
• sporządzenie sprawozdania finansowego, a w jednostkach zobowiązanych do badania sprawozdania - również zbadanie przez biegłego rewidenta, przy czym opinia ta musi być co najmniej "bez zastrzeżeń" lub "z zastrzeżeniami";
• podjęcie decyzji o podziale zysku i wypłacie dywidendy.

Do uzyskania dywidendy uprawnia status udziałowcy w dniu powzięcia odpowiedniej uchwały. Data ta jest określana w KSH jako dzień dywidendy. Natomiast datę jej wypłaty określa zarząd, o ile odpowiednia informacja nie znalazła się w uchwale powziętej przez zgromadzenie wspólników.

Dywidenda może być wypłacana z:

• zysku netto,
• kapitału zapasowego,
• niepodzielnych zysków z lat poprzednich.

Zgodnie z polskim ustawodawstwem istnieje również możliwość wypłaty zaliczki na poczet dywidendy - może ona dotyczyć zarówno zysku z zakończonego roku obrotowego, jak i profitów uzyskanych w roku bieżącym. Decyzję o wypłacie zaliczki podejmuje zarząd na mocy umowy spółki, biorąc pod uwagę liczne obostrzenia dotyczące spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, a także spółek akcyjnych. Otrzymując dywidendę należy zapłacić podatek od zysków kapitałowych w wysokości 19%.

Dywidenda ma najczęściej formę pieniężną, ale może być wypłacana również w postaci akcji. Jej wysokość określa możliwości spółki i jej plany inwestycyjne na najbliższe miesiące. Dla inwestora giełdowego ważne jest, czy spółka wypłaca dywidendę regularnie oraz w jakiej wysokości - dane te znajdują się w sprawozdaniach finansowych spółki.

Dzień dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały o wypłacie dywidendy. Uchwała o przesunięciu dnia dywidendy podejmowana jest na walnym zgromadzeniu.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 15 września 2000 roku - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 z póź