Savoir vivre przy stole

Podczas formalnych spotkań obowiązują zasady określonego zachowania się przy stole, a także porządku przy nakrywaniu do niego. Jeśli chodzi o rodzinne uroczystości, reguły te nie muszą być tak rygorystycznie przestrzegane; nie mniej jednak warto postarać się o to, aby spotkanie przebiegło sprawnie a goście byli zadowoleni.

Aby uroczystość była w pełni udana, warto przestrzegać następujących zasad savoir vivre przy stole:

1. Stół zawsze (zarówno podczas przyjęć, jak i na co dzień) powinien wyglądać czysto i schludnie. Jego estetyka wywiera duże znaczenie dla naszego organizmu - na widok starannie podanych posiłków stajemy się jeszcze bardziej głodni (wzrasta łaknienie); natomiast brud i niechlujność wywołują w nas wstręt o jedzenia nawet najsmaczniejszych potraw. Nakrycie stołu powinno również umożliwiać swobodne serwowanie dań i napojów.

2. Stół z krzesłami powinien być ustawiony tak, by goście nie mieli problemów z siadaniem i wstawaniem. Na każde nakrycie należy przeznaczyć ok. 60 centymetrów stołu. Może się zdarzyć, że liczba gości przekroczy ilość miejsc przy stole. W takim przypadku należy ustawić dodatkowy stół, aby gospodarz mógł widzieć wszystkich gości. Ustawiając stoły należy zachować odpowiednią odległość od grzejników i innych źródeł ciepła.

3. Ważne jest również odpowiednie przybranie stołu, ale nie musi to być nic nadzwyczaj efektownego. Dekoracja stołu powinna być przede wszystkim dopasowana do okazji, zarówno pod względem tematycznym jak i kolorystycznym. Na stole nie należy stawiać wazonów z wysokimi kwiatami - będą one przeszkadzały gościom, a nawet odgradzały jednych od drugich. Taką dekorację można ustawić jedynie na krańcu stołu, który nie jest zajęty - tam też mogą stanąć kosze z owocami i świecie.

4. Jeśli jest taka możliwość, należy zorganizować osobny stół dla najmłodszych gości. Dzieci zwykle nudzą się w towarzystwie dorosłych i spotkanie może szybko stać się dla nich mało atrakcyjne. Stół dla dzieci powinien znajdować się nieco dalej od stołu rodziców - wówczas maluchy będą mogły spokojnie jeść i rozmawiać.

5. Nakrywanie do stołu powinno wyglądać następująco: najpierw ustawia się duży płaski talerz dekoracyjny (należy go sprzątnąć dopiero przed deserem), a na nim duży głęboki talerz lub bulionówkę z podstawką, do których zupę serwuje sie bezpośrednio przy stole.

6. Sztućce również mają swoje miejsce na stole: od lewej strony talerza leżą widelce, od prawej noże - od zewnątrz do wewnątrz, według kolejności użycia oraz łyżka do zupy. Po lewej stronie mogą znaleźć się maksymalnie trzy sztućce, a po prawej nie więcej niż cztery. Noże powinny być zwrócone ostrzem do nakrycia; łyżeczka lub widelczyk do deseru powinny leżeć nad górną krawędzią talerza, a widelce brzuszkami do dołu.

7. Jeśli na przyjęciu będzie podane pieczywo i masło, goście powinni otrzymać talerzyki do pieczywa. Należy ustawić je z lewej strony widelca do przystawek i położyć na nich noże do pieczywa.

8. Kieliszki powinny znaleźć się po prawej stronie talerza, według kolejności użycia (w zależności od upodobań - w linii prostej lub po przekątnej). W przypadku serwowania dwóch gatunków wina, należy podać gościom również dwa kieliszki (do każdego gatunku). Jeśli do dania głównego będzie podane wino, kieliszek należy ustawić prostopadle nad nożem do niego.

9. Podając każde następne danie, należy ustawić na stole nowy talerz - na talerzu dekoracyjnym. W przypadku serwowania ciepłych posiłków, talerze powinny być dobrze podgrzane.

10. Na stole powinna znaleźć się również wystarczająca liczba solniczek i pieprzniczek.

A oto podstawowe zasady savoir vivre przy stole

dla gospodarzy:

• podając w zaproszeniu konkretną godzinę rozpoczęcia przyjęcia, należy poczekać jeszcze pół godziny na wszystkich gości - po upływie tego czasu, można zasiadać do stołu;
• każdego gościa należy witać z taką samą serdecznością;
• gospodarz nie zajmuje miejsca przy stole dopóty, dopóki nie zasiądą przy nim wszyscy goście;
• dania "suche" podaje się z lewej strony siedzącego gościa, natomiast zupy i napoje - z prawej. Opróżnione talerze należy zabierać z prawej strony gościa, a czyste podawać z lewej;
• jeśli nóż i widelec leżą na talerzu skrzyżowane bądź stykają się końcami w kształcie odwróconej litery "V" - gość sygnalizuje, że będzie jeszcze jadł. Gdy sztućce leżą na talerzu równolegle - można sprzątnąć nakrycie;
• gospodyni nie może spędzić całej uroczystości w kuchni - powinni o tym pamiętać wszyscy domownicy.

dla gości:

• jeśli gospodarze proszą o punktualne przybycie na spotkanie, należy uszanować i dostosować się do tej prośby;
• zawsze należy czekać na zaproszenie do stołu - częstowanie się samemu jest nieeleganckie i nie w każdym gronie uznawane;
• serwetę z materiału należy rozłożyć i położyć na kolanach - nie należy wtykać jej za kołnierzyk koszuli czy pasek od spodni;
• jeśli nie wiadomo do czego służą poszczególne sztućce, można poobserwować zachowanie osób siedzących z boku;
• nie można odmawiać zjedzenia jakiegoś posiłku (chyba, że z powodów alergicznych) - warto przynajmniej spróbować kilka kęsów, aby nie sprawić przykrości gospodarzowi;
• nie wolno krytykować sposobu nakrywania do stołu, wyglądu i smaku potraw - takie uwagi goście powinni zachować dla siebie;
• nie należy upominać się o następny kieliszek alkoholu, ani namawiać kogokolwiek do picia;
• nikomu nie wypada gestykulować trzymając w rękach sztućce, a także rozmawiać z pełnymi ustami.