Refluks żołądka u niemowląt i dzieci - objawy, kiedy i jak leczyć?

Poradopedia.pl  |   |  + 8  |  Ocena: (głosy: 0)

Refluks żołądkowo-refluksowy (GER) to mimowolne cofanie się treści żołądkowej do przełyku; chorobą refluksową (GERD) jest, powstałe na skutek nieprawidłowego miejscowego lub ogólnoustrojowego wpływu GER, zaburzenie.

Cofanie pokarmu do przełyku jest zjawiskiem fizjologicznym, które zdarza się podczas odbijania gazów z żołądka, w wyniku odruchowego rozkurczu dolnego zwieracza przełyku.

U noworodków nie funkcjonuje prawidłowy mechanizm zapobiegający cofaniu się pokarmu z żołądka do przełyku. Ze względu na intensywny wzrost, noworodki spożywają duże ilości pokarmu w stosunku do masy ciała. Ich żołądek jest niedojrzały czynnościowo, a dwunastnica odznacza się słabą fizjologicznie motoryką - stąd też pokarm zalega w żołądku. Ulewaniu sprzyja także pozycja leżąca, ułatwiająca powrót treści żołądkowej do przełyku. Między drugim a ósmym miesiącem życia, ulewa blisko 50% niemowląt; między dziesiątym a dwunastym - już tylko ok. 5%. Oznacza to, iż wraz ze wzrostem dziecka, dojrzewają mechanizmy zapobiegające refluksowi.

Starsze dzieci określają refluks żołądkowy jako kwaśne odbijania, bóle w nadbrzuszu czy zgagę. U wielu z nich może wystąpić uczucie piękącego bólu za mostkiem - towarzyszy temu wrażenie cofania się połkniętego pokarmu do ust z pozostawaniem kwaśnego smaku. Taki stan może trwać nawet do 2 godzin i nasila sie zwykle po posiłku i w pozycji leżącej.

Objawy refluksu u dzieci

Objawy refluksu żołądkowo-przełykowego są zróżnicowane. Może wystąpić m.in..:

  • cofanie się treści pokarmowej do jamy ustnej,
  • trudność z połykaniem pokarmu bądź niechęć do jedzenia,
  • wymioty (u niemowląt ulewanie),
  • zgaga lub ból w klatce piersiowej,
  • biegunka lub zaparcia,
  • gorączka,
  • niedobór lub brak przyrostu masy ciała,
  • drażliwość, apatia lub nadmierny niepokój,
  • zaburzenia snu,
  • świszczący oddech, bezdech,
  • kaszel, chrypka,

Oczywiście nie występują one wszystkie na raz. Zwykle stwierdza się obecność jednej lub dwóch dolegliwości, a szczególnie niebezpieczne są bezdechy ze zmianą zabarwienia skóry (np.: bladość). Najczęściej występują w pierwszych dwóch miesiącach życia dziecka. Patologiczny refluks żołądka związany jest z pojawieniem się: wymiotów i ulewań u niemowląt powyżej szóstego miesiąca życia (jeśli wcześniej nie występowały), albo ich nawrotu po okresie poprawy.

Diagnostyka refluksu u dzieci

W większości przypadków, do postawienia prawidłowego rozpoznania i rozpoczęcia leczenia wystarcza stwierdzenie przez lekarza charakterystycznych dolegliwości i przeprowadzenie podstawowego badania.

W diagnostyce refluksu największą rolę pełnią badania radiologiczne, 24-godzinna pH-metria oraz badanie endoskopowe. RTG służy do wykrywania wrodzonych wad przewodu pokarmowego. 24-godzinna pH-metria to najskuteczniejsza metoda rozpoznawania refluksu żołądkowego - jej wykonanie nie jest konieczne w przypadku mijającego refluksu u niemowląt; ma jednak istotne znaczenie dla oceny refluksu utajonego i refluksu jako przyczyny astmy oraz nawracających zapaleń dróg oddechowych. Endoskopia natomiast służy wykrywaniu i ocenie nasilenia powikłań refluksu i polega na całodobowym monitorowaniu odczynu przełyku za pomocą cienkiej sondy. Specjalne urządzenie elektroniczne podłączone do niej, rejestruje odczyn w miejscu jej umieszczenia. Po zakończeniu badania można postawić diagnozę.

Leczenie refluksu u dzieci

Jeśli u dziecka nie występują niepokojące objawy, leczenie rozpoczyna się od modyfikacji żywienia. W przypadku niemowląt przez dwa tygodnie stosuje się dietę hipoalergenową, czyli bezmleczną oraz zagęszczacze pokarmu. W razie konieczności lekarz zaleci stosowanie leków poprawiających motorykę przełyku i żołądka, a także leków wzmacniających napięcie dolnego zwieracza przełyku.

Leczenie ułożeniowe stosuje się u dzieci powyżej 1-go roku życia, poprzez podnoszenie wezgłowia łóżka o ok. 30 stopni podczas leżenia na brzuchu lub na boku. Jeśli zmiana trybu życia nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wprowadza się leczenie farmakologiczne. Niezwykłą skutecznością charakteryzują się inhibitory pompy protonowej - zmniejszają kwaśność w żołądku przez zahamowanie wydzielania jonów wodorowych (treść żołądkowa cofająca się do przełyku nie jest już tak drażniąca, co z kolei zmniejsza dolegliwości i powikłania). Inne leki stosowane w chorobie refluksowej to blokery receptorów histaminowych i prokinetyki. U dzieci przed ukończeniem 2-go roku życia, stosuje sie leki zmniejszające wydzielanie soku żołądkowego - oczywiście po wcześniejszym potwierdzeniu celowości takiego badania.

Starszym dzieciom, powyżej 2-go roku życia, nie należy podawać pokarmów nasilających refluks, czyli m.in.: czekolady i ostrych przypraw. W tej grupie wiekowej obowiązuje również zasada stopniowego wzmacniania kuracji. Najpierw zmiana trybu życia (odpowiednia dieta, rezygnacja z późnych posiłków, wyższe ułożenie podczas snu), następnie przyjmowanie leków zobojętniających kwas solny, oraz przyspieszających opróżnianie żołądka, aż wreszcie - stosowanie środków zmniejszających wydzielanie soku żołądkowego. Jeśli nie ma poprawy po leczeniu wstępnym, powinna nastąpić dalsza diagnostyka i modyfikacja terapii, w zależności od indywidualnych potrzeb.

W większości przypadków refluksu u dzieci powyżej 2-go roku życia, wystarcza leczenie zachowawcze. Znacznie częściej niż u dzieci młodszych, zachodzi też konieczność leczenia operacyjnego choroby refluksowej. Jeśli mimo prawidłowo prowadzonego leczenia, utrzymuje się refluks żołądkowy o ciężkim przebiegu (niedobór masy ciała, przedostawanie się treści żołądkowej do płuc przez zachłyśnięcie i nawracające zachłystowe zapalenia płuc), można rozważać przeprowadzenie operacji antyrefluksowej. Najczęściej wykonuje się zabieg zwany fundoplikacją Nissena - polega on na owinięciu połączenia żołądkowo-przełykowego górną częścią żołądka. Dzięki fundoplikacji Nissena przeprowadzonej techniką laparoskopową, zmniejsza się kąt między przełykiem a żołądkiem.

Oceń poradę: Przydatna Nie polecam

Komentarze

Zostaw komentarz:


Liczba komentarzy: 8
~asik | 2016-05-05 16:31
A ja mam bardzo poważny problem ze swoim maleństwem,córeczka ma skończone 3 miesiące i już drugi raz jest w szpitalu z powodu wybudzającego ją ze snu silnego kaszlu,na końcu którego zalewa się mlekiem flegmą i nie może złapać powietrza.Do tej pory lekarze nie wiedza co dziecku jest.Za pierwszym razem było podejrzenie krztuśca,ale badania go wykluczyły,teraz jest badana pod kątem refluksu.Kaszle cały czas tak samo juz od dwóch miesięcy,raz na jakiś czas kaszel doprowadza ją do bezdechu,spada z wagi zamiast przybierać,ale ogólnie jest wesoła radosna i dobrze sie rozwija.Oboje z mężem przeżywamy to strasznie,nie mogę spać,jeść i normalnie funkcjonować,nie wiem gdzie znalezć odpowiedz na to co dzieję się z moim maluszkiem,dziecko leży w szpitalu i nikt nie potrafi jej pomóc,może ktoś ma podobny problem?będę wdzięczna za każdą podpowiedz,pozdrawiam wszystkich.
~Zainteresowana | 2013-03-02 22:29
A Sylwio radze iść prywatnie, od razu dzieciak będzie miał zrobione wszystkie badani. ( Moja znajoma była leczona na astmę do 12 roku życia, dopiero gdy mama ją zabrała do lekarza prywatnego okazało się, że to jest refluks)
~Zainteresowana | 2013-03-02 22:25
Artykuł ma dużo błędów, dla wszystkich zainteresowanych, radze sięgnąć do podręczników z pediatrii. W niektórych czytelniach przy uniwersytetach medycznych można korzystać na miejscu za darmo. Książka w której znalazłam trochę konkretów to Gastroenterologia dziecięca - wybrane zagadnienia, pod redakcją Franciszka Iwańczaka ( Strony 12- 14).
~znudzony | 2012-12-19 22:05
Ile razy można czytać te same porady w całej sieci ? Wkółko i wkólko przepisywany jeden pseudo artykuł. Nie dość, że i źródło nieszczególnie rzetelne to jeszcze obcięte w 60%. gratuluję... Że tak się zapytam... Wyroby jakiej firmy portal chce promować ? Jedyne co polecam wszystkim zainteresowanym to trzymać się z daleka od polskiego internetu. Nie znajdziecie tutaj żadnych przydatnych informacji. Kopiuj / Wklej okraszone reklamami i z wyciętymi NAPRAWDĘ pomocnymi poradami. żenada.
~martuska | 2012-11-04 10:24
idź po skierowanie do poradni gastrologicznej bądx znajdź na internecie lekarza z okolic i idź prywatnie na wyizytę. Tam mu zrobia badania
~empatia | 2012-10-31 21:11
A Ty Piotrze lat 10 :D taki Mądrala jesteś :P kobieta prosi o pomoc, a Ty? No właśnie tylko pocisnąć, dobić... Piotrze, Piotrze... również pozdrawiam.
P.S. Pani Sylwio, proszę nie odpuszczać.
~Piotr lat 10 | 2012-06-06 20:17
Odp dla Sylwii;Kobieto ty lepiej siedź przy książkach,a nie na necie, bo widzę że z Twoją ortografią coś kiepsko jest...Pozdro;P
~sylwia | 2012-02-28 21:39
przeczytaniu porady meczy mnie mysl czy moj siedmioletn synek moze chorowac na refluks i nadal sie gleboko zastanawiam dla czego lekarze objawy jakie wystepujom od trzech lat diagnozowali jako nadpobudliwosc a uwazam ze sie kazdy mylil i niewykonano zadnego badania opartego na moich podejzeniach.dziwne jest ze synek ma niskom wage i wzrost oraz czeste bezdechy i tzw.chrumkania ktore stalo sie codziennosciom ale mi to nie daje spokoju i zawsze kiedy slysze jak oddycha zadaje mu setki pytan czy cos go boli swedzi w gardelku i slysze ze nic mu nie jest i ze niewie dla czego tak robi.prosze pomuzcie mi co ja mam zrobic od czego zaczac by wkoncu lekarze mi uwiezyli ze mam racje i podjeli sie leczenia bno co bedzie kiedy objawy sie nasilom i pojawi sie problem ze choroba jak tak mocno zaawansowana ze ciezko ibendzie mu pomuc a wiem i zdaje sobie sprawe ze to dluga i bolesna droga dla tak malego dziecka.