Padaczka - pierwsza pomoc

Padaczka (epilepsja) to najczęściej występująca choroba neurologiczna, której główną cechą jest okresowe pojawianie się napadów, będących efektem przejściowych zaburzeń czynności mózgu. Padaczka nie musi towarzyszyć choremu przez całe życie - może być przejściowym, a nawet jednorazowym epizodem.

W większości przypadków nie można ustalić jednoznacznie przyczyny padaczki. Czynniki, które mogą powodować jej uaktywnienie to m.in.:

1. Urazy mózgu.
2. Przebyte operacje na otwartym mózgu.
3. Różne bodźce zewnętrzne (np.: gwałtowne wyjście z ciemnego pomieszczenia na słońce).
4. Zmiany hormonalne (dojrzewanie, menstruacja).
5. Zmiana aktywności falowej mózgu (np.: przejście od snu do czuwania).
6. Stany gorączkowe.
7. Stany fizjologiczne organizmu (np.: niedotlenienie, podwyższony poziom progesteronu, zaburzenia wodno-elektrolitowe).
8. Zmiany emocjonalne.

Napad padaczki najczęściej wiąże się z naprężeniem ciała, drgawkami i ślinotokiem, a także utratą przytomności.

Pierwsza pomoc w trakcie napadu padaczkowego

• ułożyć chorego na boku, aby się nie zakrztusił;
• rozluźnić kołnierzyk i pasek, aby ułatwić mu oddychanie;
• ochronić głowę chorego przed urazami (uklęknąć za nim i mocno przytrzymać jego głowę);
• nie podkładać choremu pod głowę kurtki, poduszki, koca, itp. - może to powodować zapadnięcie się języka i kłopoty z oddychaniem;
• nie otwierać na siłę zaciśniętych szczęk chorego, aby nie doprowadzić do obrażeń jamy ustnej;
• nie wkładać niczego pomiędzy zęby chorego, szczególnie twardych przedmiotów;
• nie powstrzymywać na siłę drgawek;
• nie podawać choremu żadnych płynów;
• zachować spokój, a pogotowie wezwać dopiero wtedy, gdy napad nie mija po 2-3 minutach.

Po ataku z utratą przytomności mogą wystąpić problemy z logicznym mówieniem, kojarzeniem faktów czy samodzielnym chodzeniem, dlatego należy spokojnie powiedzieć o tym, co się stało i pozwolić choremu odpocząć - najlepszy jest 1-2 godzinny sen.

Inaczej należy postępować w przypadku napadu z brakiem utraty przytomności. Chory może się co prawda poruszać, ale jego procesy poznawcze są głęboko zaburzone i grożą np.: wypadkiem przy przechodzeniu przez ulicę. Warto wówczas asekurować taką osobę, aby nie doznała krzywdy. Również w tym przypadku osoba chora odczuwa zmęczenie i potrzebuje odpoczynku.

Z osobą, u której wystąpił napad padaczkowy, trzeba odpowiednio postępować. Nie należy zostawiać jej samej sobie - to oczywiste. Warto też wiedzieć, że chory po ustąpieniu ataku może mieć pretensje za rozluźnienie garderoby lub pochopne wezwanie lekarza. Oferując pomoc, trzeba więc wykazać się delikatnością i taktem.